گالیله (Galileo Galilei) یکی از دانشمندان قرن هفدهم میلادی است که تاریخ علم به او مدیون است. داستان تفتیش عقاید گالیله که توسط کلیسا کاتولیک اجرا شده است یکی از صحنه‌های مهم در تاریخ علم یا حتی تاریخ بشر است. در این دادگاه از گالیله خواسته شد به اینکه زمین در مرکز جهان است و حرکتی ندارد اذعان کند ولی او با اینکه به ظاهر به این حکم تن داد ولی با پای خود دایره‌ای بر روی زمین کشید و کنایه‌وار به حرکت دورانی زمین حول خورشید اشاره کرد. گذشته از اینکه این داستان تا چقدر درست باشد بدون شک پژوهش‌ها و آزمایش‌های گالیله اعتبار فیزیک ارسطویی را که قرن‌ها بر همه مراکز علمی سایه انداخته بود به شدت مخدوش کرد. گالیله با تلسکوپ خود توانست اقمار سیاره مشتری را جلوی چشم دانشمندان بگذارد و با این کار نشان داد که تصور ارسطو از اشیاء آسمانی که آنها را از سرشت متعالی و جنس متفاوتی از اشیاء زمینی می‌دانست، غلط است و زمین و آسمان از یک جنس هستند. او با این کار به تصور چند صد ساله بشر که زمین و آسمان را جدا از یکدیگر و با قواعد متفاوت می‌دانست، پایان داد و راه را برای پژوهش‌های بیشتر در مورد آسمان باز کرد.
آزمایش‌های او از جمله آزمایش سطح شیب دار گالیله و آزمایش‌های ذهنی گالیله درباره قانون اول نیوتن بسیار معروف هستند. در این مطلب در مورد یکی از آزمایش‌های گالیله که به آزمایش پر و گوی و یا آزمایش سقوط آزاد گالیله معروف است، صحبت خواهیم کرد. فیلمی جالب هم در مورد انجام این آزمایش در ناسا چند سال پیش در فضای مجازی به زبان انگلیسی منتشر شد که در اینجا آن را با زیرنویس فارسی مشاهده خواهید کرد.
کشف گالیله این بود که مقدار شتاب گرانشی اشیاء به سمت زمین، یک مقدار ثابت است و مستقل از جنس و وزن اشیاء است. به این ترتیب نظر ارسطو در این باره که می‌گفت که اگر دو شیء را همزمان از یک نقطه رها کنیم، جسم سنگین‌تر زودتر به زمین می‌رسد، زیر سؤال رفت. جذابیت کار گالیله این است که او بدون وسایلی که هم‌اکنون در اختیار داریم، توانسته است به این کشف نایل شود. نکته دیگر اینکه سخن ارسطو در مورد اینکه اشیاء سنگین‌تر زودتر به زمین می‌افتند با تجربه روزانه ما همخوانی دارد ولی نبوغ گالیله این بود که راز پشت پرده طبیعت را کشف کرده بود. نکته اصلی که گالیله کشف کرده بود این بود که اگر مقاومت هوا نبود، دو جسم با حجم و وزن متفاوت که همزمان از یک نقطه سقوط آزاد داشته باشند، دقیقاً همزمان به زمین خواهند رسید. در شرایطی که حذف هوا و ایجاد خلاً حتی همین امروز هم به طور کامل ممکن نیست، کشف این نکته بسیار سخت بوده است. معروف است که آزمایش گالیله در برج پیزا انجام می‌شده است.
دیدن این فیلم برای دانش آموزان پایه نهم به بعد لازم و مفید است. در ادامه می‌توانید این فیلم را با زیرنویس فارسی گروه ترجمه وکنا ببینید: