به گزارش وکنا سعید اکرامی پژوهشگر فیزیک در یادداشت جالبی در کانال شخصی خود به مطالب جالب ابن سینا در مورد مکان یابی تاسیسات مختلف در حوزه های صنعتی، تفریحی و … اشاره کرده است که سالها پیش از علم جدید توسط ابن سینا بیان شده است:
برای افتتاح یک نیروگاه یا تأسیسات یا هر واحد تولیدی دیگر، متناسب با عملکرد آن تأسیسات، باید مکان مناسبی برایش انتخاب کنند. این فرایند را مکان‌یابی یا Site Selection می‌نامند و طبق معمول تاریخ آن را به نام غرب مدرن می‌زنند! گویا پیشینیان هیچکارۀ عالم بودند و یک‌مرتبه این‌ها از مریخ آمدند و بشریت را نجات دادند! جناب ابن سینا در کتاب القانون فی الطب می‌نویسد:
«ينبغي لمن يختار المساكن أن يعرف تربة الأرض و حالها في الارتفاع و الانخفاض و الانكشاف و الإستتار و ماءها و جوهر مائها و حاله في البروز و الانكشاف أو في الارتفاع و الانخفاض، و هل هي معرّضة للرياح أو غائراً في الأرض و يعرف رياحهم. هل هي الصحيحة الباردة و ما الذي يجاورها من البحار والبطائح و الجبال و المعادن، و يتعرّف حال أهل البلد في الصحة و الأمراض، و أيّ الأمراض يعتاد بهم و يتعرف قوتهم و هضمهم و جنس أغذيتهم، و يتعرف حال مائها و هل هو واسع منفتح أو ضيّق المداخل مخنوق المنافس، ثم يجب أن يجعل الكوى و الأبواب شرقية شمالية، و يكون العمدة على تمكين الرياح المشرقية من مداخلة الأبنية و تمكين الشمس من الوصول إلى كل موضع فيها، فإنها هي المصلحة للهواء. و مجاورة المياه العذبة الكريمة الجارية الغمرة النظيفة التي تبرد شتاء وتسخن صيفاً، خلاف الكامنة أمر جيد منتفع به.»
( حسین، ابن سینا، القانون فی الطب، دار احیاء التراث العربی، ج ۱، ص ۱۲۹.)
یعنی: وقتی کسی جای سکونتی برمی‌گزیند باید خاک، حالت پستی و بلندی، باز بودن، پوشش آب و ماهیت آن و حالت آب در جوشیدن، باز شدن و بالا رفتن و پایین آمدن را بررسی کند و بداند که آیا محل سکونت بادگیر یا جایی گود و فرورفته است. باید بادهای منطقه را بشناسد که آیا سالم است یا نه و همچنین نقاط مجاور آنجا مانند دریا، مسیل‌ها، کوه‌ها و معادن را مورد تحقیق قرار دهد. از تندرستی و بیماری مردم آن ناحیه باید مطلع شود که تا چه حد نیرومندند. اشتها و هضمشان چه اندازه است و چه غذاهایی می‌خورند و بداند که آیا آب‌های منطقه از آبراهه‌های تنگ می‌آیند یا مسیل‌های گشاد و باز و مردم آنجا با چه نوع بیماری‌ها بسیار خو گرفته‌اند. آنگاه پنجره‌ها و درهای محل سکونت باید شرقی – شمالی باشند. به ورود بادهای شرقی به درون خانه اهمیت زیاد داده شود. آفتاب باید همه جای خانه‌اش را بگیرد زیرا آفتاب هوا را مساعد می‌گرداند. بهتر آن است که در نزدیکی آب‌های گوارا، روان و پاکیزه که در زمستان سرد و در تابستان گرم هستند سکنی گزیند. آب‌های زیرزمینی که در زمستان گرم و در تابستان خنک هستند به خوبی آب‌های مذکور در بالا نمی‌رسند.
خب بفرمایید جناب ابن سینا چه چیزی را از قلم انداخته که این متون را جزء مباحث مکان‌یابی (Site Selection) به شمار نمی‌آورید؟
سازمان بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) اسنادی برای این فرایند موسوم به «SSG-35» و «NS-R-3» منتشر کرده است. بروید این متن را با آن متون مقایسه کنید ببینید ابن سینا به چه چیزی در این فرایند توجه نکرده است؟ حتی شده به صورت کلی هم به آن موارد اشاره کرده است.
